Khiêu Vũ Cùng Những Lá Bài Ngược
Khi thực hành con đường Tarot, một vấn đề bạn sẽ gặp gỡ chính là làm sao để đọc hay hiểu những thông điệp của các lá bài ngược. Và tại vì sao, có những lá ngược lẫn xuôi. Và nên sử dụng các lá bài xuôi ngược hay chỉ cần bài xuôi. Tất cả các câu hỏi, sẽ có hướng gợi mở trong phần này. Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ cung cấp cho bạn những phương pháp để có thể tiếp cận các vấn đề thuận lợi.
***
I. Nguồn Gốc Nghĩa Ngược:
Để tìm hiểu nguồn gốc nghĩa ngược, cần quay trở lại lịch sử huyền bí của Tarot tại Pháp Quốc.
Năm 1770, cuốn sách “Etteilla, ou manière de se récréer avec un jeu de cartes” của Etteilla được ấn hành, cuốn sách này đề cập đến sử dụng các lá bài trong việc dự đoán số phận. Và những phương pháp được đề cập đến, chính là tiền thân của các phương pháp luận giải Tarot sau này. Và trong cuốn sách này, nghĩa ngược của lá bài cũng lần đầu tiên được đề cập đến.
Năm 1781, Antoine Court de Gébelin đưa ra trong tác phẩm "Monde Primitif" của mình rằng Tarot nguồn gốc từ các biểu tượng Ai Cập. Hiệp Hội Ai Cập học lúc bấy giờ có vẻ ủng hộ giả thiết này, thông qua việc đưa các biểu tượng Tarot như là các biểu tượng tương hình được mã hóa. Ý tưởng này được diễn ra trong thời kỳ mà Ai Cập Học đã có những bước nghiên cứu ấn tượng và gây được nhiều tiếng vang về mặt ký tượng học. Mặc khác, đây cũng là thời kỳ các chiến dịch ủng hộ Ai Cập được triển khai mạnh mẽ. Nó được củng cố qua hàng loạt các nhà huyền học nổi tiếng đương thời như Etteilla, Papus, Éliphas Lévi hay về sau như Aleister Crowley.
Sự kiện này được nhắc đến trong các tác phẩm kinh điển của Etteilla, trong đó ông cố gắng phục hồi các nguyên tắc thực hành trong Ai Cập cổ. Các tác phẩm của ông được tin tưởng đến mức bài Tarot trở nên một công cụ chính thức để thực hành bói toán và các ý tưởng của ông đựơc phát triển bởi các nhà huyền học sau này và kéo dài hằng thế kỷ đến nay. Trong cuốn sách “Manière de se récréer avec le jeu de cartes nommées Tarots” của ông, năm 1785 là cuốn sách khởi nguồn cho nền tảng của việc sử dụng nghĩa ngược về sau. Và ý nghĩa ngược cũng lần đầu tiên được ông xây dựng hoàn chỉnh cho Tarot.
Trong dòng thời gian phát triển, phương pháp sử dụng nghĩa ngược ít khi được các nhà huyền học đề cập một cách chi tiết. Đôi khi, chỉ đơn thuần là nêu ra ý nghĩa đối lập với ý nghĩa xuôi của lá bài, đôi khi phức tạp hơn. Và nghĩa ngược của lá bài Tarot dù không được các nhà huyền học đương thời sử dụng nhưng vẫn được sử dụng về sau. Nghĩa ngược được đề cập đến trong tác phẩm “The Tarot, 1888” của S. L. MacGregor Mathers. Và được kế thừa bởi Arthur Edward Waite, và trong cuốn sách “The Pictorial Key to the Tarot”, nghĩa ngược song hành cùng nghĩa xuôi. Song, trong các tác phẩm này không trực tiếp đề cập đến việc nghĩa ngược được xây dựng lên như thế nào. Những lời chỉ dẫn đầy ẩn ý vẫn như màn sương mù che phủ, đợi người sau giải mê.
II. Nguyên Lý Nghĩa Ngược:
Ở phần này, chúng ta không đề cập đến cách thức tạo bài ngược vì nó được đề cập ở phần cắt bài và chia bài. Tuy nhiên, chúng ta sẽ quan tâm đến thông điệp mà lá bài ngược sẽ gửi đến cho chúng ta. Trong cách trường phái không sử dụng hệ thống nghĩa ngược, thì ý nghĩa tiêu cực luôn bao hàm bên trong lá bài. Hãy thử với bộ Thoth Tarot của Crowley, trong lá The Empress – “Tình yêu. Vẻ đẹp. Sự hạnh phúc. Sự thỏa mãn. Sự thành công. Đạt được kết quả/Sự màu mỡ/Khả năng sinh sản. Có số phận tốt đẹp. Sự khoan dung. Sự duyên dáng. Sự lịch thiệp. Ý xấu: Sự phung phí (tiền bạc), không tập trung (tư tưởng, sự chú ý…), sự phóng đãng. Sự trụy lạc, cám dỗ. Sự lười nhác, vô ích. Thích hưởng thụ những khoái cảm về xác thịt,vật chất.” Ý nghĩa tích cực trộn lẫn với ý nghĩa tiêu cực, đòi hỏi người sử dụng phải có kinh nghiệm nghiên cứu lẫn thực hành để có thể luận giải chính xác, trường hợp nào là tốt và xấu. Việc tách đôi nghĩa xuôi và nghĩa ngược giống tách đôi hai mặt của một vấn đề, chia ra các cặp tốt – xấu, ánh sáng –bóng tối, thiện –ác, chủ động –thụ động,…, giúp người đọc bài tránh tình trạng hỗn loạn không thể phân minh.
Tarot không đơn thuần chỉ là những lá bài dành cho bói toán; mà nó là một cuốn sách của tri thức và sự hiểu biết. Cuốn sách của 78 giấc mơ đời người. Chủ thể hướng đến của Tarot là con người, vậy nên nó cũng hướng đến phần sáng và phần tối bên trong con người. Có con người nào bước đến ánh sáng mà không có chiếc bóng theo cùng đâu? Tarot là cuốn sách mà chúng ta có thể tìm thấy bên trong những thông tin và chỉ dẫn, nhưng chọn lựa lại là chính chúng ta. Mỗi lựa chọn đều tạo nên số phận của chúng ta. Có thể sẽ là hạnh phúc, nhưng cũng có thể là đau khổ. Nhưng lựa chọn sai lầm, lại khiến bản ngã chúng ta trỗi dậy. Từ phần tối bên trong, đố kỵ; tham lam; hèn nhát; lười biếng và u mê nắm tay nhau nhảy múa, chiếm lấy con người chúng ta. Đừng hoài chờ ngày phán xét cuối cùng; vì nó đến mỗi ngày. Và mỗi lần lựa chọn, mỗi lần đối mặt với bóng tối bên trong là một lần oằn mình đớn đau về thân tâm con người. Nhưng tri thức và sự hiểu biết, chính là ngọn đèn trong tay con người trong chuyến du hành vào miền bí ẩn. Và để tìm thấy ánh sáng bên trong, chúng ta phải bước qua bóng tối dày đặc của đêm trước.
Và như thế, khi những lá bài ngược xuất hiện; giống như là một điềm báo cho sự trỗi dậy của bóng tối bên trong con người. Nó là sự thiếu tin tưởng, hay đôi lúc là định kiến. Nó là sự dang dở, hay là sự vô vọng. Và có thể là dấu hiệu của sự sợ hãi, bất an trong đời sống. Có nhẽ, vì vậy đại đa số thường không thích những lá bài ngược, vì sự tiêu cực trong suy nghĩ. Nhưng dù thích hay không, vấn đề của con người vẫn ở đó, những lá bài chỉ cho chúng ta thông tin. Cuối cùng, chúng ta sẽ phải chiến đấu với bản thân, hoặc đầu hàng số phận.
Chỉ khi, chúng ta trải qua bóng tối, mới có thể tìm thấy được ánh sáng bên trong.
Và khi thực hành Tarot, chúng ta có thể giúp bản thân và người khác chú ý đến những mặt tối bên trong; khía cạnh khác của vấn đề. Hay là những đam mê còn đang ngủ vùi; hoặc là sự sẵn sàng cho việc đột phá. Và quan trọng hơn cả, chính là giúp chúng ta tìm được sự cân bằng trong tinh thần thông qua những lá bài và sự chia sẻ. Những hạt mầm ánh sáng được gieo sẽ đợi đến ngày giông tố để nở hoa rực rỡ trong tăm tối.
III. Phương Pháp Luận Giải Nghĩa Ngược:
1. Phương Pháp Truyền Thống:
Hầu hết các sách hướng dẫn đều dựa trên các lý thuyết lớn về Tarot của Mather, Waite, Etteilla, Crowley, Case… Nên việc dựa vào ý nghĩa truyền thống của lá bài là cần thiết để luận giải với lá bài ngược. Thí dụ, với lá The Fool có ý nghĩa chung về sự khởi đầu; thơ ngây nhưng theo các trường phái thì lại có sự khác nhau. Thí dụ như theo Waite, nó là sự điên rồ, hành động bất cẩn và nghĩa ngược của nó là sự bất cẩn, vắng mặt, sự sắp xếp tùy tiện. Sự thờ ơ lãnh đạm, thói kiêu căng. Theo Mather strong The Tarot, nghĩa xuôi là sự ngốc nghếch; trả giá, thiếu quyết đoán, và nghĩa ngược là sự bất ổn; phiền phức phát sinh phía sau.
Qua hai thí dụ trên, nghĩa ngược truyền thống đôi khi không được thể hiện quá nhiều trong hình ảnh của lá bài ở mặt xuôi. Và điều này có thể khiến người sử dụng rối trí. Và để sử dụng phương pháp dựa trên ý nghĩa truyền thống thì bạn cần nắm vững ý nghĩa trong sách đi kèm theo bộ bài. Và phương pháp sử dụng ý nghĩa truyền thống sẽ là bước khởi đầu để bạn có thể nắm bắt được các phương pháp tiếp theo.
Ở hướng truyền thống, chúng ta sẽ có vài cách ứng dụng như sau:
1.1. Nghĩa ngược đối lập với nghĩa xuôi:
Đây là một trong số những cách ứng dụng đơn giản, và dễ hiểu dành cho người mới sử dụng. Ở đây, nghĩa ngược mang tính chất đối lập với nghĩa xuôi.
Thí dụ, với lá The Star chúng ta có nghĩa xuôi theo Waite là : tổn thất; bị đánh cắp, thiếu thốn, từ bỏ; một cách giải nghĩa khác là hi vọng, sự hứa hẹn, viễn cảnh rực rỡ. Nhưng nghĩa ngược lại là sự kiêu căng, ngạo mạn, bất lực. Khi phân tích sự đối lập giữa nghĩa xuôi và nghĩa ngược. Lá bài khi xuất hiện ở vị trí xuôi ám chỉ đến sự tổn thất mất mát song vẫn kèm theo đó những hi vọng giúp người được xem bài có thể vượt qua khó khăn, thêm sức chịu đựng. Nhưng khi ở vị trí ngược, thì chính sự kiêu căng ngạo mạn đã khiến người mắc kẹt trong khó khăn bỏ qua hi vọng thoát, để rồi chỉ còn lại sự bất lực.
Tương tự, chúng ta có thể đọc qua ý nghĩa lá này theo Crowley để có cái nhìn toàn cục, The Star – hy vọng. Sự giúp đỡ bất ngờ. Tầm nhìn trở nên rõ ràng. Sự thấu hiểu tâm linh/tâm hồn. Ý xấu: Đánh giá sai. Sự mơ mộng. Sự thất vọng.
1.2. Nghĩa Ngược Phủ Định Nghĩa Xuôi:
Ở cách thức này, nghĩa ngược của lá bài sẽ phủ định ý nghĩa xuôi. Thí dụ ở lá The Last Judgment, theo Waite nghĩa xuôi của nó là: Sự thay đổi quan điểm. Sự đổi mới, tái sinh. Nhưng ở nghĩa ngược thì lại mang tính chất phủ định là sự nhu nhược hèn nhát, sự tùy tiện. Ở đây, chúng ta có thể thấy ở nghĩa xuôi mang theo tính chất của sự thức tỉnh, tái sinh khi vượt qua thử thách. Thì nghĩa ngược lại ám chỉ đến việc chưa sẵn sàng hành động trước thử thách.
Trong các bộ bài không sử dụng nghĩa ngược một cách rõ ràng, thì lại kết hợp với việc đính kèm ý nghĩa xấu vào. Thí dụ, ở lá ba gậy trong bộ Thoth của Crowley, chúng ta có thể thấy: Đức hạnh – Tạo lập sức mạnh. Thành công sau những nỗ lực đấu tranh lớn. Kiêu hãnh và ngạo mạn. Nhận ra cơ may, niềm hy vọng. Sự thanh cao, cao quý. Ý xấu: Tự cao tự đại. Và ở nghĩa tiêu cực này, sự tự cao tự đại có thể khiến cho tất cả thành quả được xây dựng bị hủy hoại. Và khi chúng ta chỉ sử dụng bài xuôi, ý nghĩa tiêu cực đi kèm theo lá bài có thể là lời khuyên hay hướng dẫn giúp chúng ta tránh những khó khăn có thể gặp.
2. Phương Pháp Năng Lượng:
Thuyết năng lượng quan niệm trong vạn vật đều có tiềm tàng một nguồn năng lượng. Và cỗ Tarot được xem như ở mức năng lượng 0. Vì thế, nó có thể dễ dàng tiếp nhận nguồn năng lượng tinh thần của người xem và phản ánh thông qua những lá bài được rút ra. Ở đây, chúng ta sẽ liên kết các nhóm bài với các nguồn năng lượng trong đời sống và bên trong con người.
Đầu tiên, các lá ẩn chính đại diện cho nguồn năng lượng tinh thần, mang tính chất định hướng. Tùy thuộc vào từng lá bài mà nguồn năng lượng được thể hiện khác nhau. Thí dụ như lá Tower thể hiện nguồn năng lượng mãnh liệt, dữ dội song lá Moon lại thể hiện nguồn năng lượng chậm rãi, nhưng bền bỉ. Sau đó, trong bộ ẩn phụ thì mỗi bộ lại đại diện cho một nguyên tố, một nguồn năng lượng trong cuộc sống và chúng là những nguồn năng lượng không hướng. Bộ gậy đại diện cho lửa, nguồn năng lượng nguyên thủy của sự sáng tạo, mang tính chất bùng nổ nhưng không bền bỉ, và nó thường đại diện cho những ý tưởng; tư tưởng hay sự xung đột trong cuộc sống.
Bộ Cúp đại diện cho nước, nguồn năng lượng mang tính chất nuôi dưỡng, thuộc về cảm xúc hướng nội, tốc độ chậm rãi nhưng dai dẳng. Nó thường thể hiện trong cuộc sống qua tình cảm, yêu thương, cảm xúc, sự cảm thông. Bộ Gươm đại diện cho khí, nguồn năng lượng đại diện cho sự phá hủy những cái cũ để tạo dựng cái mới, trong cuộc sống thường thể hiện qua suy nghĩ, thông tin, giao tiếp, ngôn ngữ, lời nói. Bộ Tiền đại diện cho đất, nguồn năng lượng định hình kết cấu nên vật chất, thường đại diện cho cơ thể, tiền bạc, tài chính, sự chiếm hữu trong cuộc sống.
Và khi các lá bài ngược xuất hiện, thì thường là sự báo hiệu cho nguồn năng lượng bị khóa, sự tăng giảm, hay sự mất kiểm soát. Nhưng các lá chính ngược thường ám chỉ đến các rắc rối thực tại ảnh hưởng đến tinh thần. Các lá gậy ngược ám chỉ để sự xung đột, thiếu sáng tạo cũng như không sẵn sàng dấn thân. Các lá cúp ngược thường chỉ những cảm xúc nguyên thủy, những cảm xúc tiêu cực, hay thiếu sự kết nối và cảm thông. Các lá gươm ngược lại thể hiện những phiền não, rắc rối trong thông tin giao tiếp. Và sau cùng, các lá tiền ngược thường thể hiện khó khăn trong tiền bạc, sự ảnh hưởng lên cơ thể, hay việc chiếm hữu quá mức.
Ở phương pháp này, chúng ta có một vài cách ứng dụng như sau:
2.1. Năng Lượng Bị Khóa:
Phương pháp ứng dụng này được đề cập đến đến trong cuốn “The Complete Book of Tarot Reversals” của Mary K.Greer. Và theo đó, khi lá bài ngược xuất hiện thì nguồn năng lượng của lá bài xuôi có thể bị khóa hay bị chậm lại vì các lý do khác nhau. Việc bị khóa này có thể biểu qua việc bị cản trở hạn chế do yếu tố bên ngoài, hay sự chần chừ, thiếu quyết đoán do yếu tố bên trong là nỗi sợ hãi thay đổi, hay ngại bước ra khỏi vùng an toàn. Thí dụ như lá 8 gậy thể hiện sự dứt khoát nhanh lẹ ở nghĩa xuôi. Nhưng ở nghĩa ngược lại thể hiện chướng ngại, sự chần chừ, bị cản trở hay rắc rối giữa chừng. Hay như ở lá 6 gậy ngược, thì việc tự mãn kiêu ngạo sẽ ảnh hưởng đến thành công, thậm chí tự tạo thêm những kẻ thù khác.
2.2. Năng lượng của lá bài tăng giảm:
Ở phương pháp này, năng lượng của các lá bài sẽ chịu sự tác động của các lá bài xung quanh. Thí dụ như ở lá 10 gươm, ở vị trí ngược nhưng đi cùng với các lá bài tích cực như The Lover, The Sun, hay The World thì nó diễn tả về việc những đau khổ đang dần được chữa lành bởi những nguồn năng lượng bên trong lẫn ngoài, giai đoạn khó khăn sắp vượt qua và các vết thương được hàn gắn. Tuy nhiên, ở vị trí ngược của 10 gươm nhưng lại đi kèm với lá The Moon, Death, The Hanged Man thì nguồn năng lượng tiêu cực vẫn sẽ tăng lên và nỗi đau sẽ còn dai dẳng, kéo dài.
2.3. Năng Lượng Mất Cân Bằng:
Ở phương pháp này, khi lá bài xuôi xuất hiện thì ám chỉ đến nguồn năng lượng đang được cân bằng. Tuy nhiên, lá bài ngược lại ám chỉ đến việc mất cân bằng, không thể kiểm soát được. Thí dụ như ở lá Temperance, ở lá xuôi diễn tả sự cân bằng, dung hòa các vấn đề tinh thần và vật chất cùng nhau. Nhưng ở lá ngược lại ám chỉ đến việc mất cân bằng, không thể kiểm soát được các nguồn năng lượng dẫn đến việc dung hòa không thành công. Hay như ở Justice, lá xuôi là công lý, phân minh, nguồn năng được điều tiết một cách rõ ràng thì lá ngược lại là sự bất công, thiếu phân minh do nguồn năng lượng chịu sự tác động từ bên ngoài khiến các vấn đề trở nên rối bời.
3. Phương Pháp Hành Trình Chàng Khờ:
Ở phương pháp hành trình chàng khờ, mỗi lá bài đều là một bài học, mỗi quá trình phải trải qua của sự trưởng thành. Và những lá bài xuôi đại diện cho sự tiếp nhận bài học đồng thời có thể thực hành trong cuộc sống. Nhưng những lá ngược lại ám chỉ đến những bài học còn đang dang dở, gặp sự cản trở từ bên ngoài, hay chướng ngại bên trong.
Với bộ ẩn chính, thì từ lá số I đến lá số X là con đường học tập những bài học tinh thần và ý nghĩa của cuộc sống dành cho chàng khờ. Từ lá XI đến lá XXI là quá trình vận dụng những bài học để biến đổi tinh thần, thay đổi bản thân hướng đến sự hoàn thiên. Với các lá số, thì mỗi lá là những trải nghiệm trong cuộc sống để chàng khờ có thể lĩnh hội những bài học của bản thân, đồng thời giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Với các lá mặt, khi chàng khờ học được hai bài học đầu tiên từ Pháp Sư và Nữ Tu thì sẽ bắt đầu phát triển thành Tiểu Đồng, hai bài học tiếp nối từ Hoàng Hậu và Hoàng Đế thì bắt đầu phát triển thành Kị Sĩ, hai bài học nữa sẽ trở Hậu và hai bài học nữa sẽ trở thành Vua. Sự trưởng thành trong tính cách sẽ tùy thuộc vào việc trải nghiệm và hiểu ra những bài học của người thầy đời sống.
Và như thế, với phương pháp này chúng ta có vài cách ứng dụng như sau:
3.1. Bài Học Chưa Hoàn Thành:
Phương pháp này được đề xuất bởi Paul Fenton-Smith, trong cuốn “Mastering the Tarot”. Nguyên lý của phương thức này chính là chàng khờ - tượng trưng cho chúng ta vẫn chưa hoàn thành ở lá phía trước, có thể là vẫn chưa học xong bài học cần học hay là thấu hiểu triệt để. Nên lá ngược xuất hiện như một lời nhắc nhở cần hoàn thiện trước khi bước qua những bước mới.
Trong bộ ẩn chính, khi lá Magician ngược sẽ quay lại với lá The Fool, và lá The Fool ngược sẽ quay lại với lá The World. Trong bộ ẩn phụ, các lá số thì lá Ace ngược quay lại lá số mười. Riêng các lá mặt, chúng tôi đề xuất là Vua sẽ quay về Hậu, Hậu quay về Kị Sĩ, và Kị Sĩ quay về Tiểu Đồng. Cuối cùng, Tiểu Đồng ngược quay trở lại với Chàng Khờ. Khác một phần so với Paul Fenton-Smith, khi ông lại đề xuất King quay lại Knight và Queen quay lại với Page.
Thí dụ như lá Death ngược, thì quay lại sẽ lá The Hanged Man xuôi. Lá bài ám chỉ về sự chấp nhận; hi sinh, cứu chuộc. Hàm ý là chúng ta cần hiểu được hết ý nghĩa của sự hi sinh vì người khác trước khi chuyển đổi hoặc kết thúc. Hay ở lá Queen Of Wands ngược quay trở lại lá Knight Of Wands thì bài học chúng ta cần hoàn thành là việc kiên trì để phát triển, và sự ổn định trong cảm xúc, không còn chịu sự chi phối của những cơn lũ cảm xúc nữa, thoát ra khỏi sự bất đồng non trẻ để trở nên tĩnh tại hơn.
Và khi chúng ta hoàn thành bài học của mình với các lá Tarot, chính là lúc chúng ta sẽ trở nên hoàn thiện và sẵn sàng cho những cuộc hành trình mới.
3.2. Tấm Gương:
Ở phương pháp này, các lá bài Tarot được xem như những tấm gương để soi chiếu bản thân. Ở đây, chúng ta sẽ nhìn thấy nội tâm bên trong, thấy được con người của mình qua sự phản chiếu. Ở phương pháp này, có sự liên quan mật thiết đến lý thuyết tâm lý của Jung về vô thức chung. Nghĩa là trong các lá bài sẽ hàm chứa những cổ mẫu; hình ảnh của loài người cổ sơ như cha mẹ, trai gái, pháp sư, phù thủy, tiên tri, người thông thái, anh hùng, kẻ ngốc… Và mỗi cổ mẫu là một sự gợi mở để giải phóng những nguồn năng lượng tinh thần bị dồn nén bên trong của chúng ta.
Thí dụ, như hình ảnh chàng khờ thể hiện hình ảnh khởi đầu của một anh hùng đang được mời gọi vào chuyến hành trình khám phá những miền bí ẩn. Nhưng ngược lại, nó lại ám chỉ đến những kẻ điên rồ làm những chuyện phóng túng không hề nghĩ đến hậu quả. Hay như lá Ác Quỷ ám chỉ đến mặt tối, cái bóng của chúng ta và lời nhắc chính là hãy đối mặt với nó. Song ở lá bài ngược, là bản thân chúng ta đang bị nhấn chìm trong những cám dỗ, hay chịu sự chi phối vô thức từ mặt tối của bản thân. Với những động lực mang tính hủy diệt để đạt đến tham vọng.
Hoặc là như ở lá 5 gậy, nó thể hiện sự đấu tranh. Nhưng nếu ở chiều xuôi thì là cuộc đấu tranh với các yếu tố bên ngoài, song ở chiều ngược là cuộc đấu tranh với chính bản thân, với những chướng ngại nội tâm bên trong.
IV. Sử Dụng Lá Ngược:
( Phần này nằm trong cuốn Tarot Cấm Thư sắp xuất bản <3 )
