“Có cái gì đó như mặt trời trong chúng ta. Mặt trời mộc và lặn, đạt đến chóp đỉnhvào buổi trưa và đi xuống vào buổi hoàng hôn. Đời sống của chúng ta cũng đi theo một lộ trình tương tự như thế. Trước tiên chúng ta được chỉ định bởi thế giới xung quanh mình. Khi chúng ta trưởng thành căn tính chân thật của chúng ta xuất hiện từ thế giới nội tâm của mình và tìm cách diễn tả trong con người chúng ta lựa chọn để trở thành. Trong nữa sau của cuộc đời chúng ta chỉ định chính mình.” – Bản đồ tâm hồn Jung – Carl Jung
 |
| Tìm hiểu thêm về Tarot và Tâm Lý Học trong cuốn Tarot và Tâm Lý Học - Vài Luận Đề |
Ở kỳ trước ta đã đến với nguyên mẫu tình mẹ và nguyên mẫu năng lực siêu nhiên, hai trong số những nguyên mẫu tâm lý trong học thuyết tâm lý của Carl Jung. Như đã phân tích thì những nguyên mẫu có tác dụng là cầu nối giữa ý thức với vô thức tập thể thông qua hệ thống biểu tượng. Những những quân bài trong bộ ẩn chính của bộ bài Tarot với những biểu tượng được mã hóa bằng huyền học, những tri thức cổ xưa, những bí tích là công cụ hữu dụng trong việc đưa ta về với nguyên mẫu cụ thể để đến với vô thức tập thể và tìm ra những lời đáp. Ở kỳ này, ta sẽ cùng đến với những nguyên mẫu còn lại trong hệ thống lý thuyết của tâm lý học Carl Jung để một phần nào đó dựa trên cơ sở những nguyên mẫu để làm sáng tỏ thêm nghĩa của những quân bài trong hệ ẩn chính.
Nguyên mẫu đầu tiên ta tìm hiểu trong bài này sẽ là nguyên mẫu bóng tối. Tính dục và bản năng sinh lý cũng là những nhóm yếu tố được Carl Jung khảo sát và chúng là một nhóm nguyên mẫu được ông gọi là nguyên mẫu “bóng tối”. Nguyên mẫu này vốn được thừa hưởng từ tổ tiên tiền nhân loại, nhằm phục vụ chủ yếu hai chức năng tồn tại và sinh sản.
“Đây là thái cực bóng tối của cái tôi. Đây là khu vực chất chứa những khả năng đọc ác hằng học của con người. Nguyên mẫu bóng tối đại diện cho thuộc tính thú vật của con người, thể hiện qua việc thiếu sự có mặt của tinh thần đạo đức mà mỗi con người trong chúng ta ai cũng từng có. Điều này không phải là xấu hay tốt, đơn giản là chúng ta trở về gần gũi hơn với tổ tiên của mình là thú vật nhất là trong vận hành để sinh tồn là thú vật, nhất là trong vận hành để sinh tồn. Chẳng hạn cọp mẹ đi săn là để nuôi con chứ không phải vì độc ác. Đây là một hình ảnh khá khách quan vô tư nhưng qua lăng kính phát triển đạo đức của con người đã trở thành tàn nhẫn, phi nhân tính, vì thế nguyên mẫu bóng tối là nơi những điều kiện tự nhiên (gần gũi với thủy tổ là động vật thấp hơn)của con người được cất giữ.” – Các học thuyết tâm lý học nhân cách – Nguyễn Thơ Sinh
Như vậy ta thấy rằng nguyên mẫu bóng tối là một điều tất yếu của cuộc sống, nó hiện diện xung quanh chúng ta mà đôi khi vì ý thức đạo đức nó bị ta che dấu hay lãng quên. Sự lãng quên này nó gây ra những khó khăn trong nội tại chính bản thân ta. Và trong hệ ẩn chính của bộ Rider Wate Tarot chúng ta có thể tìm thấy hình ảnh biểu tượng gợi nhớ về nguyên mẫu bóng tối thong qua các quân bài the Devil, the Star, the Moon và the World. Những hình ảnh đặt trưng như con rắn, những hình ảnh ma quỷ như những vật cản cánh cổng dẫn vào một hồ nước. Những biểu tượng chứa những chiều sâu tâm lý giúp ta trở lại nhìn nhận một cách rõ ràng hơn nguyên mẫu bóng tối thuộc về chính ta, thứ mà ta cứ đánh vật để hòng bỏ đi, hoặc bị những ý thức đạo đức làm ta phải cố quên đi chúng. Những nguyên mẫu bóng tối hiện diện trong quân bài cũng giúp ta biết điều ta thật sự muốn già gì, điều gì cần sự cân nhắt nhất trong mỗi chúng ta.
Sau nguyên mẫu bóng tối chúng ta cùng đến với nguyên mẫu mặt nạ. Mặt nạ là từ được dịch theo tiếng la tinh Persona. Mỗi chúng ta sẽ thường trang bị cho mình một mặt nạ khi đối diện giao tiếp với thế giới. Tuy rằng ban đầu đay là một nguyên mẫu nhưng sau khi chúng ta nhận diện đươc vai trò của nó thì nó giúp trực tiếp chỉ đạo các ứng xử của con người. Vì thế càng ngày nguyên mẫu mặt nạ đã trở thành có ý thức. Chúng ta cố trang bị cho mình một võ bọc để xã giao.
“Đây là nguyên mẫu động viên chúng ta tạo ra một ấn tượng tốt đẹp mà mỗi người chúng ta luôn luôn nhắm tới để mong hòa nhập một cách tối ưu nhất đối với đời sống xã hội bên ngoài. Tuy nhiên một số cá nhân đi xa hơn mức chỉ dừng lại một ấn tượng tốt đẹp. Họ kiến tạo một ấn tượng giả tạo mà một số người đã sử dụng để điều khiển (đánh lừa) người khác. Tệ nhất là nhiều cá nhân đã tin vào những ấn tượng ảo này do họ đã thiết kế. Và như thế họ sẽ chẳng còn những tiêu chuẩn khách quan để diều chỉnh những giá trị tinh thần nhân văn khác nơi họ.” – Các học thuyết tâm lý học nhân cách – Nguyễn Thơ Sinh
Đặt một giả thuyết rằng chúng ta sẽ thoát khỏi những khuông mẫu những ngôn từ quy định của một số người đi trước, và đủ niềm tin vào lý thuyết của Carl Jung có lẽ ta sẽ nhìn nhận được những hình ảnh của những lá bài Hermit, the Death và the Tower trong bộ ẩn chính thuộc bộ bài Rider Wate. Những quân bài bao hàm trong đó một sự che dấu về những điều khác. Nó nêu lên nhiều chiều kích mới trong tư tưởng của mỗi người. Nguyên mẫu mặt nạ và những và những quân bài Tarot tôi tạm gọi là giúp ta tìm về nguyên mẫu này vẫn ẩn chứa những bí ẩn vô cùng trong vô thức chung của mỗi người.
Một nguyên mẫu khác cũng hết sức quan trọng là nguyên mẫu âm tính và nguyên mẫu dương tính. Nó thể hiện vai trò của nam giới và nữ giới, vai trò này đi liền với cấu trúc cơ thể và những đặc tính giới tính rất cụ thể.
“Trong mọi xã hội nguyên sinh, điều kỳ vọng và mong đợi nơi vai trò của phái nam và phái nữ là rất thực với những tiêu chuẩn rất khác nhau. Phần nhiều những vai trò này được xác định dựa vào chức năng sinh sản và nuôi dưỡng chăm sóc con cái. Theo năm tháng, những kỹ năng liên hệ đến sinh sản và chăm sóc con cái đã trở thành những công việc mang tính truyền thống phân công cho phái nam và phái nữ một cách rất rạch ròi.
Đến hôm nay trong tư duy và ứng xử, con người vẫn còn đem theo những giá trị truyền thống ấy. Chẳn hạn như phụ nữ phải được coi là nhu mì, chịu khó, giàu lòng nhân ái, có những kỹ năng chăm sóc con cái. Nam giới được khuyến khích trở thành mạnh mẽ, can đảm, không nên có những cảm xúc, nhất là khả năng đem lại tài chính cho gia đình” – Các học thuyết tâm lý học nhân cách – Nguyễn Thơ Sinh.
Nếu ta đủ một niềm tin mạnh mẻ vào học thuyết của Carl Jung thì ta sẽ lại thấy rằng cũng chính những lý giải của ông về nguyên mẫu nam tính và nguyên mẫu nữ tính nó trùng khớp với những biểu tượng trong quân bài Stength và Justice trong bộ ẩn chính của bộ Rider Wate Tarot là đại điện của nguyên mẫu nữ tính. Còn quân bài the Hangeman cũng trong bộ ẩn chính của bộ bài Rider Wate Tarot là biểu tượng của nguyên mẫu nam tính.
Đọc thêm: Carl Jung và Tarot và mô hình tâm lý học MBTI trong Tarot của Philippe Ngo.
Và cũng chính Carl Jung khi phân tích về nguyên mẫu nam tính và nguyên mẫu nữ tính ông đã nói “con người đã sử dụng và phát huy một nữa khả năng tiềm tàng của mình” ý của Carl Jung là ta có thể tìm thấy một phần nguyên mẫu nữ tính trong một người nam, hay ngược lại là tìm ra phần nam tính trong vô thức của người nữ. Một lần nữa Tarot lại lý giả đúng ý của Carl Jung thông qua quân bài the Sun và Temperace trong bộ ẩn chính của bộ bài Rider Wate Tarot. Nó là sự hiện diện của yếu tố lưỡng tính. Hay ta nói một cách khác thông quan những quân bài Tarot ta có thể tìm về với vô thức tập thể và khơi lại phần nguyên mẫu thuộc về giới tính nơi mỗi cá nhân.
Ngoài những nguyên mẫu ta đã cũng tìm hiểu thì còn những nguyên mẫu phụ khác cũng sẽ liên quan rất mật thiết với Tarot, cũng như ngoài bộ ẩn chính thì bộ ẩn phụ cũng chứa đựng những biểu tượng mang hình ảnh rất riêng về nguyên mẫu, nhưng với khả năng hạn hẹp của bản thên tôi sẽ cố gắng tìm hiểu nhiều hơn để có những bài tham khảo tốt hơn nữa về Carl Jung và Tarot.
Và đây cũng là một suy nghĩ một nhìn nhận của riêng tôi mang tính chất tham khảo, nó cần được khảo cứu nhiều hơn, và tôi sẽ cố gắng trao dồi để hoàn thiện nó.
Bí ẩn về tâm lý trong Tarot cũng như những hòa quyện tâm linh trong học thuyết tâm lý của Carl Jung sẽ luôn là đề tại rộng mở để chúng ta cùng khám phá.
Huỳnh Dương, thành viên Tarot Huyền Bí, một người nghiên cứu tarot tại Sài Gòn. Bài viết đăng tải cùng sự cho phép của tác giả. Bài viết phản ánh quan điểm của tác giả.
Bài viết "Carl Jung - Nguyên mẫu và Những Bí Ẩn Đằng Sau Mỗi Lá Bài Tarot: Cái Tối, Tính Nam và Tính Nữ" có bản quyền, được bảo vệ bởi DMCA. Bất kỳ hình thức sao chép lại ở các trang khác mà không tuân thủ các điều khoảng sử dụng của chúng tôi sẽ được thông báo đến DMCA để thực hiện gỡ bỏ khỏi hệ thống tìm kiếm của Google và Bing. Truy cập DMCA.COM để biết thêm về các biện pháp trừng phạt do vi phạm bản quyền nội dung số.
